Chia sẻ bài học đầu tư: Vốn hợp lý, quản rủi ro, đi đường dài
Sau mấy năm lăn lộn trong thị trường đầu tư, từ chứng khoán đến tiền điện tử, tao đã nếm đủ mùi vị – từ cháy tài khoản nhiều lần đến lãi. Hôm nay tao muốn chia sẻ với mày vài kinh nghiệm xương máu mà tao rút ra, không phải để khoe khoang, mà để mày có thể tránh mấy cái hố tao từng ngã: Đầu tư không phải là chuyện “all-in” để giàu nhanh, mà là cách mày chia vốn, quản lý rủi ro, và giữ cái đầu lạnh để nhìn dài hạn.
Chia vốn hợp lý – Đừng bỏ trứng vào một rổ
Một trong những sai lầm lớn nhất của tao hồi mới chơi là đổ hết tiền vào một mã duy nhất, kiểu “được ăn cả, ngã về không.” Tao nhớ những lần đầu chơi futures trên Binance, tao có 20 triệu, all-in vào một lệnh long btc đòn bẩy 10x vì thấy chart đẹp, cộng đồng hô hào “Coin này lên 100% chắc luôn!” Kết quả thì sao? Thị trường dump 15% trong một đêm, tài khoản tao từ 20 triệu về thẳng 0, không kịp trở tay. Đắng!Đó cũng ko phải là 1 lần, qua nhiều lần như vậy, tao mới học được: tao không hợp với trò futures, nó quá khó, tới 96% trader là lỗ trong dài hạn.
Tao bỏ futures chuyển sang đầu tư dài hạn với chiến thuật không bao giờ để một khoản đầu tư chiếm quá nhiều vốn của mình.
Giờ tao chia vốn rõ ràng, ví dụ tao có 250 triệu, thì 200 triệu đi chứng khoán, 50 triệu chơi crypto.
Trong chứng khoán, tao không dồn hết 200 triệu vào một mã, mà chia ra 3-4 mã, mỗi mã tầm 30-50 triệu thôi. Crypto cũng vậy, tao chia nhỏ cho 3-4 coin khác nhau, và rải vốn mua dần ở những điểm khi giá về hỗ trợ. Cách này giúp tao yên tâm hơn, vì nếu một mã hay coin lỗ, tao vẫn còn vốn ở mấy khoản khác để gỡ.
Đầu tư mà không chia vốn giống như mày nhậu mà không biết giới hạn – say xỉn lúc nào cũng không hay.
Ví dụ thực tế: hồi tháng 3/2024, tao mua 1000 cổ phiếu VND ở giá 22, tổng cộng 22 triệu. Tao nghĩ nó sẽ lên 30, nhưng đời không như mơ, giá tụt xuống 20, rồi 18, rồi 16, rồi 13, rồi 11. Thay vì cắt lỗ, tao vần còn tiền DCA (mua thêm khi giá giảm) thêm 9 lần, kéo giá trung bình về 15, tổng cộng đổ hơn trăm củ vào 1 mã chứng khoán.
May mắn, giờ giá lên lại trên 15, tao lãi nhẹ vài triệu, nhưng tính ra tao gồng lỗ cả năm, stress cũng nhiều nhiều mặc dù đã chuẩn bị tâm lý.
Bài học: Nếu không chia nhỏ vốn để đầu tư, thì tao đã không còn tiền để DCA đến ngày hôm nay để về bờ. Chia nhỏ vốn nó cũng giúp tao đỡ stress áp lực hơn khi giá giảm.
Quản lý rủi ro – Đừng để cảm xúc kéo mày xuống hố
Đầu tư không phải lúc nào cũng thắng, và rủi ro là thứ mày phải học cách sống chung. Nhưng quản lý rủi ro tốt thì khác – nó giúp mày không mất trắng, không phải ôm hận. Tao từng là thằng “gồng lỗ” kinh niên, kiểu “Nó xuống giờ, lát lên lại thôi,” nhưng thực tế thì không đơn giản vậy.Chuyện cổ phiếu VND là minh chứng rõ nhất. Khi giá từ 22 xuống 16, tao bắt đầu hoảng, nhưng thay vì cắt lỗ ở mức 18 (lỗ vài triệu triệu), tao tự nhủ “Cứ DCA đi, rẻ thì mua thêm.” Tao mua thêm 9 lần, từ 16 xuống 13 rồi lại xuống 11.x, rồi may mắn nó lên lại 15, tổng cộng ném vào đến 150 triệu.
Đỉnh điểm là lúc giá chạm gần 11, tao lỗ tới 30% tầm gần 40 triệu, nghĩ cũng buốt ruột. Đến giờ giá lên hơn 15 chút, tao lãi nhẹ rồi, nhưng tính kỹ thì bỏ ra cả năm gần 150 triệu chỉ để lấy lại vài triệu lãi cũng không đáng?
Nếu tao cắt lỗ sớm ở 18, lỗ vài triệu, lấy 20 triệu còn lại quay vòng đầu tư chỗ khác, giờ chắc đã lãi hơn nhiều. Gồng lỗ không phải là dũng cảm, mà là ngu ngốc.
Hình ảnh minh họa từ Internet: Cắt lỗ
Bài học lớn nhất tao rút ra là: phải đặt cắt lỗ ngay từ đầu. Giờ tao chơi kiểu mới: mỗi lần mua, tao đặt mức lỗ tối đa 5-7%. Ví dụ, mua VND ở 22, tao đặt cắt lỗ ở 20.5 – lỗ 1.5 triệu là tao bán ngay, không cay cú gỡ. Cách này giúp tao giữ vốn, không để cảm xúc “hy vọng” kéo mày xuống hố.
Đầu tư mà không quản lý rủi ro giống như mày nhậu không biết dừng – càng uống càng say, càng chơi càng mất.
Nhớ lại vài lần khác, tao chơi futures đòn bẩy 10x, không đặt stop-loss, nghĩ “Tao kiểm soát được.” Kết quả? Giá ngược 3%, tài khoản cháy luôn. Từ đó tao hiểu: quản lý rủi ro không chỉ là kỹ thuật, mà là kỷ luật. Giờ tao chỉ để tối đa 5-10% vốn vào một lệnh, lỗ quá mức là cắt, không gồng. Mày cứ nhớ: mất ít hôm nay còn hơn mất hết ngày mai.
Nhìn dài hạn – Đầu tư là marathon, không phải chạy nước rút
Hồi mới chơi, tao mê mấy trò lãi nhanh – futures, coin pump-dump, kiểu “đánh nhanh thắng lớn.” Nhưng sau vài lần cháy tài khoản, tao nhận ra cái kiểu đó không bền. Đầu tư không phải là đánh bạc, mà là cuộc chơi dài hơi, cần kiên nhẫn và cái nhìn xa.Giờ tao đổi chiến lược.
Thay vì lao vào futures căng thẳng, tao chọn cổ phiếu tốt, coin có nền tảng, giữ 1-2 năm. Như 2 khoản của tao hiện tại: 200 triệu chứng khoán và 50 triệu crypto, tao chọn mấy mã có giá trị thực, đội ngũ rõ ràng, không chạy theo tin đồn. Kết quả là cả hai đang lãi nhẹ, không nhanh như futures, nhưng ổn định – ngủ ngon không phải lo pumb/dump cháy.
Ví dụ, tao mua vài coin từ đầu năm 2024, giữ đến giờ tăng 20-30%, không cần nhìn chart mỗi ngày.
Hình ảnh minh họa từ Internet: Đầu tư là cuộc chơi dài hạn
Nhìn dài hạn còn giúp tao sống cân bằng hơn. Hồi chơi futures, tao suốt ngày dán mắt vào điện thoại, stress đến mức quên cả gia đình, cáu vợ, mắng con. Giờ thì khác, tao đầu tư xong là quên, dành thời gian chơi với con, trà đá với bạn – tiền từ từ lên, đời từ từ vui.
Phật giáo mà mày biết đó, có cái “trung đạo” – không cực đoan, không tham quá – tao áp dụng vào đầu tư thấy hợp vãi.
Tóm lại: Với tao, đầu tư khôn ngoan là đầu tư tỉnh táo
Đầu tư là cuộc chơi dài hơi, không phải ai cũng thắng ngay từ đầu. Nhưng nếu mày biết chia vốn hợp lý, không để hết trứng vào một rổ; quản lý rủi ro chặt chẽ, không để cảm xúc chi phối; và giữ cái nhìn dài hạn, không chạy theo lãi nhanh – thì có thể mày sẽ đi xa.
Tao từng sai nhiều, từ đu đỉnh VND đến cháy futures, nhưng giờ tao thay đổi, sống nhẹ nhàng hơn, đầu tư cũng ổn hơn.
Mày rút kinh nghiệm từ tao nha: chia vốn cho chắc, đặt cắt lỗ cho an toàn, nhìn xa cho bền. Đầu tư không chỉ là kiếm tiền, mà là kiếm sự an yên trong đời.
Mày thấy sao? Có kinh nghiệm đầu tư nào hay kể tao nghe coi, học hỏi lẫn nhau nha! Cảm ơn mày đã đọc đến đây, hy vọng mày thấy hữu ích!
Tâm sự đầu tư by Mtd's Blog